7 Mart 2011 Pazartesi

Rönesans Dönemi

Rönesans teriminin kökeni Fransızca'dır. Fransız tarihçi Jules Michelet tarafından kullanılmış, ve İsviçreli tarihçi Jacob Burckhardt tarafından geliştirilmiştir (1860'larda).
Rönesans Dönemi, 14. ve 15. Yüzyıl arasında edebiyat, sanat, mimarlık, felsefe ve bilim alanlarında eski ve yeniyi birleştirerek yeni bir anlayışın ortaya çıktığı ve radikal değişimin yaşandığı dönem olarak ifade edilir.



Rönesans Hareketlerinin temelinde insan yatmaktadır. Burkhard “Rönesans insanın keşfedilmesidir” diyerek isabetli bir sonuca varmıştır.Gerçekten de o döneme kadar Avrupa’da insana değer vermeyen, insanların kilisenin buyruklarını yerine getirmekle mükellef oldukları yapı düzen oluşturulmuştur. Bu düzende din adamlarının mutlak yetkilere sahip idiler, ve istediklerini engizisyon mahkemelerinde idam edebiliyorlardı. Mesela Galile Dünyanın yuvarlak olduğunu savunması karşısında engizisyon mahkemelerinde yargılandı.   İnsanın düşünmesini sınırlayan dogmatik düşünceleri ve Hıristiyanlığın katı kurallarını reddeden bir toplum yaratmaya yönelik çalışmalar insanın özgür düşünme, her şeyi sorgulama ve sorunlara akılcı çözümler getirme yolu açılmış oldu.  
Rönesansın öncüleri, sanat faaliyetlerinin yanı sıra edebiyat, tarih ve arkeolojiye de önem verdiler. Resim ve tasvir anlayışı gelişti. Mimaride gotik tarzı terk edilerek barok ve rokoko üslubu geliştirildi. Rönesans mimarlığının başlıca özellikleri ölçü, sadelik ve tabiiliktir. Bu şekilde İtalya’da başlayan Rönesans hareketi kısa zamanda bütün Avrupa’da yayıldı. Rönesans daha ziyade Fransa’da sanat; Almanya’da dini tablo ve resimler; İngiltere’de edebiyat; İspanya’da resim ve edebiyat alanında gelişti. İtalya’daki rönesans hareketinde eski Yunan ve Roma ediplerinden Tacitus, Sophokles, Domosten, Platon, Çiçeron ve Virgil’in eserleri tekrar ortaya çıkarıldı. İtalyan fikir adamı ve yazarlarından Machiavel (1469-1531), Ariosto (1474-1535), Tasso (1544-1595) yetişip eserler verdiler. Machiavel’in Hükümdar adlı eseri meşhurdur. Ressamlardan Rafael (1483-1520) aynı zamanda heykeltraş, mimar ve edebiyatçı da olan Leonardo da Vinci (1452-1519), Mikelanj (1475-1564) bu devirde İtalya’da yetişen sanatkarlardır. Fransa, edebiyat ve fikir sahalarında İtalya’yı geçerek; Ronsard (1525-1585), Montaigne (1533-1592), Rabelais (1495-1555), mimarlıkta Louvre Sarayını yapan Pierre Loscot, Tuileries Sarayını yapan Jean Bullant, resimde de François Clouet yetiştiler. Fransız krallarından I. François (1515-1547) zamanında Collège de France kuruldu. Almanya’da daha çok dini alanda değişiklikler oldu. Almanya’da hümanizm akımında Erasmus (1467-1536), Röklen (1452-1522), Luther (1483-1546), resimde Albrecht Dürer (1471-1528) yetişti. İngiltere’de tiyatro sahasında eserleriyle tanınan ve The Game'in yazarı Şekspir (1564-1610), İspanya’da Donkişot yazarı Cervantes (1547-16921), ressam Velasquez (1599-1660), Hollanda’da ressam Rembrandt (1607-1669), Polonya’da ilk defa dünyanın güneş etrafında döndüğünü söyleyen Kopernik'e yetiştiler. Rönesans devrind yapılan eserler Avrupa’da hala mevcuttur. Ressam ve heykeltraşların tablo ve heykelleri müzelerde bulunmaktadır.

Hiç yorum yok: